Architektura: Kraków - Poczta Główna

Gdzie: Westerplatte 20 / róg Westerplatte i Wielopole
Co: Poczta Główna
Kto: Karol Knaus / Tadeusz Stryjeński, Franciszek Mączyński
Kiedy: 1887-1889 / 1930-1931

Pocztę Główną kojarzy na pewno każdy mieszkaniec Krakowa, często widzą ją także przyjeżdżający do Krakowa turyści, jednak mało kto wie, iż obecna forma budynku nie jest jego formą pierwotną, że w latach 30-tych został mocno przebudowany na modłę funkcjonalistyczną. Moim zdaniem przebudowa była zupełnie niepotrzebna i umniejszyła jego walory estetyczne, ale z perspektywy czasu zupełnie inaczej ocenia się takie działania.

Budynek wzniesiono w latach 1887 - 1889 roku według projektu wiedeńskiego architekta Fryderyka Setza w stylu neorenesansowym, którego plany realizowali Karol Knaus i Tadeusz Stryjeński.
Narożny ryzalit zaakcentowany był okazałą kopułą, pod którą umieszczono zegar. Kilkanaście lat później zainstalowano tu pierwszą na naszych ziemiach automatyczną centralę telefoniczną. W latach 1930-31 budynek został przebudowany wedle projektu F. Tadaniera przez Franciszka Mączyńskiego – nadbudowano dwa piętra, zlikwidowano kopułę, a całemu gmachowi nadano formę modernistyczną, z charakterystycznymi elementami kryształkowymi w dekoracji.

Poczta główna - widokówka z ok. 1910 roku

Poczta Glówna - 1926 rok

Poczta Główna - marzec 1928 rok

kwiecień 1928 rok

i budynek już po przebudowie:

Zdjęcia z października 1931 r.

Wrzesień 1933 r.

Sala przyjęć interesantów

Automatyczne wybieracze linii

Poczta od strony podwórza, na drugim planie budynek Straży Pożarnej

Przypuszczalnie już po wojnie zabudowano górny taras i nakryto go kopułą. Prawdopodobnie także wtedy wymieniono zegar i zlikwidowano dekoracje na fasadzie w jego bezpośrednim sąsiedztwie. Budynek do dziś pełni swoje pierwotne funkcje, choć z tego co wiem, znaczna jego część jest nieużywana.

Zdjęcia współczesne: